Inleiding
Evenals in het jaar 2020 heeft ook in het jaar 2021 de COVID-19 pandemie de dagelijkse gang van zaken gedomineerd. Naast een financiële impact heeft het invloed op de werkzaamheden. In de paragraaf weerstandsvermogen is in het hoofdstuk "normale bedrijfsrisico's" specifieker ingegaan op de lokale effecten van de corona pandemie.
Via de gemeentefondsuitkering zijn vergoedingen ontvangen voor onder andere lagere inkomsten. In 2020 zijn steunmaatregelen ontwikkeld en in 2021 gecontinueerd, zoals de TOZO-regeling (Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandige Ondernemers) .
Lokaal noodfonds corona
In de raad van 30 maart 2020 is besloten over de inzet van steunmaatregelen. De steunmaatregelen bestonden uit het verminderen van de aanslag OZB niet-woningen voor gebruikers 2020 (lastenverlichting voor ondernemers van € 1,8 miljoen) en het oprichten van het lokaal noodfonds corona van € 2 miljoen (hierna: noodfonds). Het totaalpakket aan steunmaatregelen bedraagt hierdoor € 3,8 miljoen. De steunmaatregelen zijn bedoeld voor situaties waar rijksmaatregelen en/of bestaande (lokale) regelingen niet in voorzien.
Het verminderen van de aanslag OZB niet-woningen gebruikers 2020 heeft middels een ‘correctie’ op de baten in het verslagjaar plaatsgevonden. Voor het noodfonds is het betreffende bedrag ‘afgezonderd’ van de algemene reserve, waar op basis van werkelijke uitgaven uit wordt onttrokken.
In 2021 is het noodfonds verder aangewend. Middels onderstaand overzicht is de uitputting ultimo 2021 opgenomen:
De niet aangewende middelen € 367.000 (kolom verschil) bestaan hoofdzakelijk uit het niet volledig hebben aangewend van het 'stimuleringsfonds lokale economie Aalsmeer' (programma 3) waarin nog € 240.000 beschikbaar is. Daarnaast is € 70.000 nog beschikbaar voor uitvoering van de landelijke richtlijnen vanuit het Rijk en VNG inzake de vergoeding van meerkosten en mogelijke omzetderving (continuïteitsbijdrage) van Jeugdhulpaanbieders (programma 1). De overige niet aangewende middelen van € 57.000 bestaan uit diverse en kleinere steunmaatregelen.
De niet aangewende middelen € 367.000 blijven ook beschikbaar voor de inzet van steunmaatregelen in het jaar 2022 als de raad instemt met het beslispunt nog te bestemmen rekeningresultaat in het raadsbesluit. De geraamde onttrekkingen zijn overeenkomstig BBV in de jaarrekening 2021 verwerkt (zie voor een toelichting programma 8 in het onderdeel: 'Wat heeft het gekost') en om deze reden dient de raad expliciet over de niet aangewende middelen te beslissen.
Toevoeging € 0,5 miljoen in 2022
Op 27 januari 2022 is in de raad besloten om € 0,5 miljoen toe te voegen aan het noodfonds. Om hiermee in het jaar 2022 voldoende middelen in het noodfonds beschikbaar te hebben om de steunmaatregelen te verlenen die zijn bedoeld voor situaties waar rijksmaatregelen en/of bestaande (lokale) regelingen niet in voorzien.
Terugbetaling van garantiesubsidie door ESA € 0,2 miljoen
Bij de verantwoording bleken de overbruggingskredieten niet meer nodig, waardoor de ESA de garantiesubsidie van € 0,2 miljoen heeft terugbetaald. Voorgesteld wordt om deze gelden terug te laten vloeien in het noodfonds en de raad expliciet te laten beslissen over dit punt.
TOZO-regeling (Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandige Ondernemers)
Vanwege de Coronacrisis voeren de gemeenten in Nederland de TOZO-regeling (hierna: TOZO) uit. Deze regeling is een van de maatregelen van het kabinet om ondernemers te ondersteunen tijdens de coronacrisis.
De regeling is voor zelfstandig ondernemers, waaronder ZZP’ers. Het voorziet in een aanvullende uitkering voor levensonderhoud als het inkomen door de coronacrisis tot onder het sociaal minimum daalt. Daarnaast voorziet de regeling in een lening voor bedrijfskapitaal om liquiditeitsproblemen door de coronacrisis op te vangen.
De gemeenten ontvangen een vaste vergoeding waarin alle uitvoeringskosten zijn inbegrepen. Deze uitvoeringskosten zijn dus onderdeel van de specifieke uitkering. De vergoeding voor uitvoeringskosten bedraagt € 450 voor een besluit op een aanvraag levensonderhoud en € 800 voor een besluit op een aanvraag kapitaal. Deze bedragen gelden zowel voor toe- als afwijzingen.
Deze jaarrekening bevat € 1,3 miljoen aan directe TOZO-kosten en afgerond € 0,1 miljoen aan uitvoeringskosten.
Algemene uitkering
De gemeente Aalsmeer heeft via de algemene uitkering in 2021 drie keer een compensatiepakket ontvangen. Via afzonderlijke notities naar aanleiding van de gemeentefondscirculaires is de raad hierover geïnformeerd.
De ontvangen coronacompensatie komt ten gunste van de algemene reserve, omdat Aalsmeer vooruitlopend op c.q. los van eventuele compensaties zelf al middelen heeft vrijgemaakt ten laste van de algemene reserve voor het opvangen van corona-effecten.
Onderstaand overzicht zet de drie via het gemeentefonds ontvangen compensatiepakketten corona op een rij. Onder het overzicht volgt een leeswijzer/toelichting.
Leeswijzer/toelichting:
1) De vijf eerder via het gemeentefonds verstrekte coronacompensatiepakketten tot en met de septembercirculaire 2021 bedragen afgerond € 1,9 miljard, waarvan Aalsmeer ruim € 1,5 miljoen heeft ontvangen. Deze bedragen zijn via eerdere besluitvorming verwerkt;
2) Het nu toegekende zesde pakket in de decembercirculaire 2021 (groen gemarkeerde kolommen) gaat macro om ruim € 300 miljoen, waarvan afgerond € 1,0 miljoen voor Aalsmeer. Met inachtneming van aparte reservering voor AM-Match en gemeenteraadsverkiezingen 2022 resteert € 0,9 miljoen ten gunste van de algemene reserve;
3) In totaal is via het gemeentefonds afgerond € 2,2 miljard aan coronacompensatie uitgekeerd, waarvan Aalsmeer € 2,5 miljoen heeft ontvangen. Daarnaast zijn er nog verschillende andere geldstromen, specifieke uitkeringen, voor coronacompensatieregelingen;
4) Het grootste bedrag in het decemberpakket betreft de compensatie voor gederfde inkomsten over 2020. Deze inkomstenderving wordt achteraf toegekend op basis van de jaarrekeningcijfers 2020. De nu ontvangen compensatie betreft bouwleges, burgerzaken en evenementen. Er staat nog een bedrag open voor gederfde opbrengsten parkeerbelasting en toeristenbelasting, dat via de meicirculaire 2022 zal worden uitgekeerd. Dit gaat om € 0,3 miljoen. Dit bedrag wordt vooruitlopend hierop separaat als nog te ontvangen bate in de jaarrekening 2021 meegenomen. Ook over het jaar 2021 ontvangen gemeenten achteraf op basis van de jaarrekeningcijfers 2021 een compensatie voor gederfde inkomsten.